Thánh Charles Lwanga và Các Bạn (c. 1886)
“Có người kia trồng được một vườn nho, ông rào dậu xung quanh, đào bồn đạp nho và xây một tháp canh. Ông cho tá điền canh tác và trẩy đi xa. Đến mùa, ông sai đầy tớ đến để thu hoa lợi vườn nho mà họ phải nộp”.(Mác Cô 12,1-2)
Thánh Charles Lwanga và Các Bạn (c. 1886)
Lời Chúa: Mc 12,1-12
1 Đức Giê-su bắt đầu dùng dụ ngôn mà nói với họ rằng : "Có người kia trồng được một vườn nho ; ông rào giậu chung quanh, đào bồn đạp nho và xây một tháp canh. Ông cho tá điền canh tác, rồi trẩy đi xa. 2 Đến mùa, ông sai một đầy tớ đến gặp các tá điền để thu hoa lợi vườn nho mà họ phải nộp. 3 Nhưng họ bắt người đầy tớ, đánh đập và đuổi về tay không. 4 Ông lại sai một đầy tớ khác đến với họ. Họ đánh vào đầu anh ta và hạ nhục. 5 Ông sai một người khác nữa, họ cũng giết luôn. Rồi ông lại sai nhiều người khác : kẻ thì họ đánh, người thì họ giết. 6 Ông chỉ còn một người nữa là người con yêu dấu : người này là người cuối cùng ông sai đến gặp họ ; ông nói : "Chúng sẽ nể con ta." 7 Nhưng bọn tá điền ấy bảo nhau : "Đứa thừa tự đây rồi ! Nào ta giết quách nó đi, và gia tài sẽ về tay ta." 8 Thế là họ bắt cậu, giết chết rồi quăng ra bên ngoài vườn nho. 9 Vậy ông chủ vườn nho sẽ làm gì ? Ông sẽ đến tiêu diệt các tá điền, rồi giao vườn nho cho người khác. 10 Các ông chưa đọc câu Kinh Thánh này sao ? Tảng đá thợ xây nhà loại bỏ lại trở nên đá tảng góc tường. 11 Đó chính là công trình của Chúa, công trình kỳ diệu trước mắt chúng ta !
12 Họ tìm cách bắt Đức Giê-su, nhưng lại sợ dân chúng ; quả vậy, họ thừa hiểu Người đã nhắm vào họ mà kể dụ ngôn ấy. Thế là họ để Người lại đó mà đi.
Tiểu sử:
Tổ Chức Truyền Giáo Phi Châu đến Uganda chỉ có 6 năm, tuy nhiên đức tin của cộng đồng Kitô Hữu ở đây thật đáng ca ngợi mà sự hăng say sống Tin Mừng của họ vượt cả các linh mục truyền giáo (Các Cha Da Trắng). Nhiều người tân tòng đã can đảm sống đức tin trong bộ lạc của tù trưởng Mwanga.
Tù trưởng Mwanga là nhà cai trị tàn ác và thích dâm dục với trẻ em và người cùng phái. Các Kitô Hữu làm việc trong triều cố gắng bảo vệ những người tiểu hầu này. Người quản lý các tiểu hầu là một thanh niên Công Giáo hai mươi lăm tuổi, Joseph Mkasa và anh cũng là người lãnh đạo cộng đồng Kitô Hữu.
Khi tù trưởng Mwanga giết các nhà truyền giáo Tin Lành, anh Joseph Mkasa đã chất vấn và lên án hành động của ông. Mwanga rất quý Joseph, nhưng vì anh dám đòi hỏi ông phải thay đổi lối sống, Mwanga đã quên đi tình bằng hữu ấy và đã tuyên án tử hình sau khi đâm anh bằng giáo. Trước khi bị chặt đầu và hoả thiêu, anh Joseph đã tha thứ cho nhà vua.
Anh Charles Lwanga thay thế vai trò lãnh đạo cộng đồng Kitô Giáo trong triều đình -- với trách nhiệm gìn giữ các tiểu hầu khỏi bàn tay dâm loạn của tù trưởng. Một ngày trong tháng Năm 1886, sau khi tù trưởng Mwanga biết tiểu hầu Mwafu đang được học giáo lý Công Giáo, ông nổi điên và đã dùng giáo đâm chết Denis Sebuggwago, là thầy dạy các tiểu hầu.
Đêm hôm đó, anh Charles Lwanga rửa tội thêm năm tiểu hầu nữa. Sáng hôm sau, việc rửa tội được khám phá, Mwanga điên tiết, tụ họp tất cả các tiểu hầu và ra lệnh những ai là Kitô Hữu phải đứng tách sang một bên. Mười lăm người, tất cả đều dưới 25 tuổi, đồng loạt đứng sang một bên và sau đó có thêm hai người nữa trước đây đã bị bắt và có cả hai người lính. Khi được hỏi có muốn giữ đạo hay không, tất cả đều trả lời, "Giữ đạo cho đến chết." Tù trưởng Mwanga ra lệnh tử hình mọi Kitô Hữu sống trong triều.
Tất cả ba mươi hai người Công Giáo và Tin Lành được điệu đến một nơi cách đó 37 dặm để bị thiêu sống. Ba người bị giết trên đường đi. Những người còn lại bị giam giữ trong bảy ngày để chuẩn bị giàn hoả thiêu. Vào ngày lễ Thăng Thiên, tất cả các vị tử đạo nằm trên chiếu bằng sậy, được bó lại và cột chặt. Sau khi đổ dầu, tất cả đều bị thiêu sống.
Việc bắt đạo bắt đầu lan tràn. Dưới sự cai trị của tù trưởng Mwanga, khoảng 100 Kitô Hữu đã đổ máu đào làm chứng cho đức tin.
Sau khi Mwanga từ trần, các linh mục thừa sai trở lại đây, họ thấy số Kitô Hữu đã lên đến 500 người và một ngàn dự tòng đang đợi để được rửa tội.
Hai mươi hai vị tử đạo Công Giáo đã được Đức Giáo Hoàng Phaolô VI phong thánh ngày 18 tháng Mười 1964.
Lời Bàn
Cũng như Thánh Charles Lwanga, tất cả chúng ta là người rao giảng và chứng nhân cho đời sống Kitô Giáo. Chúng ta được mời gọi loan truyền lời Chúa, qua lời nói và hành động. Khi can đảm sống đức tin trong thời đại nhiều thử thách về luân lý, chúng ta đã sống như Ðức Kitô.
Lời Trích
Trong chuyến tông du Phi Châu năm 1969, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI nói với người Uganda, "trở nên một Kitô Hữu là điều tốt lành, nhưng không luôn luôn dễ dàng."
Suy niệm:
Cặp vợ chồng nọ trúng số độc đắc. Bà con thân thuộc kéo đến nhận họ hàng, xin xỏ, vay mươn. Cuộc sống gia đình luôn bị xaó trộn. Ông chồng bàn với vợ dọn đi chỗ khác, đổi tên đổi họ không cho ai biết. Nhưng người vợ nói dù đã đổi tên đổi họ nhưng nếu người ta biết mình có tiền thì người ta vẫn tìm đến quấy rầy. Người chồng bảo hãy dấu luôn số tiền và sống đạm bạc y như những người nghèo thực thụ. Hai người nhất trí làm y như vậy. Họ đến một nơi khác cất một túp lều tranh ngheò nàn, chôn dấu số tiền sống đạm bạc. Dần dần họ quên luôn mình có số tiền đó. Khi chết họ quên cả chối lại cho con cháu số tiền ấy. thành ra trúng số mà cũng như không.
Tất cả là hồng ân. Của cải, danh vọng đều do ơn trên ban xuống. Thiên Chúa ban cho chúng ta mỗi người một khả năng như là những nén bạc để ta làm phong phú thêm cho cuộc đời. Tài năng không để chôn vùi. Danh vọng không dành cho bản thân. Con người được ví như quản gia của Thiên Chúa. Con người cần phải biết trung thành và phụng sự Chúa. Con người cần phải làm cho vườn nho của Chúa đơm bông kết trái. Vườn nho đó là khả năng, là thời giờ, chức vụ mà Chúa trao cho chúng ta làm để phục vụ tha nhân. Nếu chúng ta không chu toàn, Chúa sẽ lấy lại và trao cho người khác. Nếu hôm nay, Chúa cũng sai người đến thu hoa lợi từ vườn nho của chúng ta, chúng ta sẽ trao lại cho Chúa những công ích gì? Hay chỉ vì ích kỷ, lười biếng chúng ta đã để hoang phí ơn huệ CHúa đã ban cho chúng ta?
Xin cho chúng ta đừng bao giờ lãnh phí ân huệ của Chúa, nhưng luôn biết sinh lợi cho Chúa bằng đời sống bác ái vị tha của chúng ta. Amen
Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giê-su Thánh Thể,
Vì yêu thương chúng con, Chúa đã trao ban cho chúng con sự sống thần linh qua tấm bánh Thánh Thể. Xin giúp chúng con biết dựa vào sức sống thần linh của Chúa để thắng vượt những cám dỗ của thế gian. Xin giúp chúng con cũng biết sống trao ban như Chúa đã trao ban sự sống của mình cho chúng con.
Lạy Chúa, Chúa đã dạy chúng con rằng: “cho thì có phúc hơn nhận lãnh”. Nhưng Chúa ơi, chúng con lại quá tham lam nên thường ích kỷ và so đo tính toán. Chúng con chỉ lo cho mình. Chúng con chỉ vun quén cho bản thân mình. Chúng con sợ cho đi, ngại chia sẻ. Chúng con nhận lãnh nhưng ngại ngần trao ban. Xin Chúa tha thứ những thói ích lỷ, hẹp hòi nơi chúng con. Xin giúp chúng con biết sử dụng ân huệ Chúa ban để tôn vinh danh Chúa và tìm hữu ích cho tha nhân.
Lạy Chúa, Chúa đã tạo dựng chúng con theo lòng nhân hậu Chúa, xin Chúa hãy dùng cuộc đời chúng con theo ý Chúa, để sinh hoa lợi cho vườn nho của Chúa là Giáo hội chúng con. Amen
