Hỏi: Xin Cha giải thích rõ Ân Xá là gì và ai được hưởng Ân Xá?
Trả lời: Trước khi trả lời câu hỏi trên, tôi cần nói lại một lần nữa giáo lý của Giáo Hội về vấn đề tha tội và đền tội.
1- Theo giáo lý của Giáo Hội, thì sau khi các tội đã được tha qua bí tích hoà giải, hối nhân phải làm việc gọi là “đền tội(penance)” để sữa chữa những hậu quả xáo trộn do tội gây ra và không thể được xóa sạch cùng với tôi đã được tha. (x. SGLCG, số 1459).
Nói rõ hơn, tội nào cũng có thể được tha, trừ tội phạm đến Đức Chúa Thánh Thần tức tội chối bỏ Thiên Chúa hoàn toàn. Được tha qua ơn phép tha tội (absolution), nhưng mọi tội trọng hay nhẹ đều để lại những hậu quả trong tâm hồn hối nhân cũng như trong tương quan với người khác cần được sửa chữa sau khi xưng tội. Thí dụ, tội lỗi phép công bằng( như ăn cắp, vu cáo làm thiệt hại danh dự, đời tư của người khác) đòi buộc hối nhân phải đền bù thiệt hại vật chất hay tinh thần cho người mình đã làm thiệt hại nhiều hay ít. Đây là lý do vì sao cha giải tội đã ra việc “đền tội” cho các hối nhân sau khi nhân danh Chúa ban phép tha tội.
Hối nhân phải làm việc đền tội này để được tha hình phạt hữu hạn (temporal punishment) tức là để sửa chữa những hậu quả do tội gây ra sau khi đã được tha như nói ở trên. Hình phạt này khác với hình phạt đời đời( eternal punishment) dành cho những ai chết khi đang mắc tội trọng mà không kịp ăn năn hay không muốn ăn năn để xin Chúa thứ tha.( x. SGLCG,số 1033, 1472). Nếu bị hình phạt đời đời thì không còn cứu giúp gì được nữa,vì đã vĩnh viễn xa lià Thiên Chúa là tình thương rồi. Ngược lại, với hình phạt hữu hạn, chúng ta có thể làm việc lành để tự giúp mình sửa chữa những hậu quả của tội khi còn sống. Nếu không làm đủ thì sau khi chết phải được thanh luyện trong nơi gọi là “Luyện tội” (Purgatory), tức là nơi thanh luyện cuối cùng để linh hồn được hoàn toàn thánh thiện hầu xứng đáng vào hưởng Thánh Nhan Chúa trên Thiên Đàng.
Chính vì mục đích giúp các hối nhân còn sống hay các linh hồn đang chịu thanh luyện trong Luyện tội được khỏi hình phạt hữu hạn mà Giáo Hội ban một đặc ân gọi là Ân xá.
2- Ân xá (Indulgences) là ơn sủng mà Giáo Hội lấy ra từ kho tàng cứu chuộc của Chúa Kitô và công nghiệp của Đức Mẹ và các Thánh để xin Chúa tha các hình phạt hữu hạn (temporal punishment ) cho hối nhân còn sống hay cho các linh hồn trong Luyện tội.Nói khác đi, Ân xá giúp thanh tẩy những hậu quả của tội đã được tha.
Các tín hữu còn sống hay đã qua đời đều có thể lãnh nhận ân xá để được tha hình phạt hữu hạn, sau khi tội đã được tha qua bí tích hoà giải.Như thế, ân xá cũng là ơn tha thứ của Thiên Chúa mà Giáo Hội, với tư cách là Người Quản Lý kho tàng Ơn Cứu Chuộc và công nghiệp nói trên, đã lấy ra để phân phát cho con cái mình.
“Ân xá có thể là từng phần (partial) nay toàn phần (plenary) để tha từng phần hay toàn phần hình phạt hửu hạn mà ta đáng phải chịu vì tội lỗi. Tín hữu có thể lãnh ân xá cho mình hay nhường lại cho các người đã qua đời ” (Sđd, số 1471).
Giáo Hội ban ân xá đặc biệt trong Năm Toàn Xá ( Year of Jubilee) và trong những dịp đặc biệt khác như kỷ niệm thành lập Giáo Phận, Nhà Dòng, Tu Hội, hành hương kính Đức Me, tham dự thánh lễ mở tay của tân linh mục, viếng nghĩa trang cầu cho các linh hồn, v,v ï Muốn hưởng ân xá trong những dịp trên thì tín hữu phải làm một số việc lành qui định như xưng tội, rước lễ, đọc các kinh Lậy Cha, Kính Mừng, Tin Kính ..và cầu nguyện theo ý Đức Thánh Cha.
Tóm lại, Ân xá là đặc ân mà Giáo Hội lấy từ kho tàng thiêng liêng của Chúa để ban cho tín hữu còn sống hay đang chịu thanh luyện trong nơi Luyện tội để được sạch mọi vết nhơ của tội hầu đạt mức thánh thiện hoàn toàn.
Đây cũng là dấu chỉ tình thương và tha thứ của Chúa để giúp cho con người xứng đáng hưởng Thánh Nhan Ngài trên Thiên đàng.
LM Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn
